Czakry – Energetyczne Centra w Ciele Człowieka
„Najpierw była energia, potem materia.” - mawiał uczony Nikola Tesla na temat którego wiele jest tajemniczych historii, a to dlatego, że zmarł w ciągle niewyjaśnionych okolicznościach jak wielu samotnych badaczy tajemnic przyrody. Dziś już bezsprzecznie wiadomo (udowadnia to fizyka Einsteina, zasada równoważności masy i energii), że wszystko co nas otacza jest energią. Również nasze ciało na najbardziej elementarnym poziomie to zbiór rozwibrowanych cząsteczek. Aby móc w pełni wykorzystać swój potencjał kreacji czyli tworzenia oraz cieszyć się zdrowiem i dobrostanem, energia krążąca w ciele powinna być zharmonizowana, ale mowa o witalnej energii, o bioenergii w Jodze znanej jako Pranah, w qigong jako Qi (Chi, Czi). Najwięcej skupia się jej w centrach energetycznych zwanych w spolszczeniu czakrami, poprawniej ćakrami - i to o nich właśnie jest ten wprowadzający w temat tekst.
Pierwsze wzmianki o czakrach, a właściwie ćakrach, znajdziemy w Wedach, świętych księgach aryjskiej tradycji hinduizmu czyli aryjskiej Indii, Bharaty. W Upaniszadach pochodzących z VIII–III wieku p.e.ch. czakry/ćakry opisywane są bardzo obrazowo jako kwiaty lotosu o określonej liczbie płatów (i ich odpowiednim ułożeniu, co jest bardzo ważne). Ponadto ten klasyczny tekst wspomina o energii czy mocy Kundalini, która przedstawiana jest jako zwinięty w kłębek wąż śpiący u podstawy kręgosłupa, a poruszanie energii czyli Pranah (m.in. poprzez praktykę odpowiednich bandhas i mudr oraz medytacji) sprawia, że uśpiony wąż pnie się w górę, a ostatecznym celem jego wędrówki jest dotarcie do najwyższej ćakry i osiągnięcie stanu samadhi czyli oświecenia Duszy (Dźiwah).
 |
| System głównych Ćakr w zdłuż pionowej osi Suszumny |
Starożytna, ponad 500-letnia książka Sat-Chakra-Nirupama opisuje ćakry jako centra świadomości oraz wiry materii (wirującą w stanie energetycznym materię), a pochodząca z X wieku Padaka-Pancaka zawiera opisy ośrodków energetycznych oraz odpowiednich dla nich praktyk Jogi. Tłumaczenie oraz komentarz do obu tekstów znaleźć można w dziele autorstwa sir Johna Georga Woodroffe’a (pseud. Arthur Avalon) pt. "Siła węża: tajemnice jogi tantrycznej i śakti" z 1919 roku. Dr Hiroshi Motoyama w swoich badaniach mających na celu „zmierzyć niemierzalne” opracował "specjalny przyrząd" do badania ćakr, a wyniki swoich doświadczeń opisał w książce „Teorie czakr”, chociaż Joga wyraźnie stwierdza, że materialne podejście do ćakr nie jest odpowiednie, gdyż są to organy Duszy, Dźiwah, a nie ciała. Współcześnie znaleźć można bardzo wiele opracowań na temat ośodków energetycznych w ciele eterycznym i duchowym, można polecić książkę autorstwa Judith Anodea pt. „Joga czakralna. Esencja ćwiczeń Wschodu” jako dostępną w księgarniach, ale z paroma zastrzeżeniami jak kiepska jakość transliteracji i jednak słaba znajomość ćakr od strony Jogi. Niestety, bardzo mało jest publikacji, głównie wewnętrzne dla klubów Laja lub Radża Jogi, w których ćakry są właściwie umiejscowione, przedstawione, a do tego poprawnie ułożone mają płatki.
Energia czyli Pranah w Ciele Eterycznym
Najłatwiej poczuć energię w małych ćakrach zlokalizowanych we wnętrzu dłoni, z których bioenergia rozchodzi się do palców dłoni. Aby to zrobić, wyciągnij luźno nieomal wyprostowane w łokciach ręce przed siebie, wnętrze jednej dłoni skieruj w górę, a drugiej w dół i zacznij bardzo energicznie zaciskać i rozwierać pięści. Wykonuj te ruchy w szybkim tempie na pełnym zakresie do momentu, aż poczujesz zmęczenie dłoni. Następnie skieruj wnętrza dłoni do siebie i w skupieniu zacznij je do siebie bardzo powoli przybliżać. Zwykle najdalej po kilku próbach udaje się poczuć delikatne pole energetyczne, które przypomina wir, magnetyczne wrażenia odpychania i przyciągania albo coś w rodzaju przepływu strumienia wody. To jeden z przykładów manifestacji bioenergii czyli prany, która stale krąży w ludzkim ciele, w sumie w ciele energetycznym znanym w Jodze jako Linga Śarira lub Prana-Maya-Mana-Kośa. Oprócz mniejszych ćakr rozmieszczonych na całym ciele, w najbardziej podstawowej klasyfikacji wyróżnia się siedem głównych centrów energetycznych, sześć wzdłuż pionowej osi tułowia i głowy, po jego wewnętrznej stronie patrząc na kręgosłup, a siódma jest dość wysoko ponad głową, na odległość wysoko ku górze wyciągniętych rąk w obszarze złączonych nad głową dłoni. Mamy pięć ćakr żywiołów, od dołu tułowia do podstawy szyi, szóstą, magiczną ćakrę Trzeciego Oka w głowie na poziomie brwi ponad linią oczu oraz jako siódmą ćakrę tysiąca płatków na wyciągnięcie rąk w górę ponad głową.
I. Muladhara, Adhara – Ćakra Podstawy i Korzeni
Zlokalizowana jest u podstawy kręgosłupa, symbolizuje ją czteropłatkowy lotos (dwa płatki po lewej, a dwa po prawej stronie ćakramu), a reprezentuje jako podstawowy kolor czerwony. Muladhara powiązana jest z żywiołem ziemi, a jej nazwa w Sanskrycie oznacza „podstawa korzenia” lub „fundament”, a także "korzenie", "przodkowie" i "pochodzenie". Gruczoł powiązany z tą ćakrą to gruczoł płciowy albo sakralny, a w ciele reprezentują ją stopy, nogi, kości i jelito grube. Blokada przepływu energii pranicznej z tej ćakry objawia się bólem w dolnym odcinku kręgosłupa przy kości ogonowej, problemami z fizycznym funkcjonowaniem narządów płciowych, problemami z wydalaniem, hemoroidami, zimnymi dłońmi oraz stopami. Przy niedoborze bioenergii w ćakrze podstawy mogą wystąpić: niedowaga, brak uziemienia, lęk o przetrwanie i problemy finansowe. Przy nadczynnej muladharze: nadwaga, ociężałość, powolność, egoizm i skrajny materializm. Kiedy ćakra podstawy działa harmonijnie czujemy głęboki kontakt z ziemią, z energią żywiołu ziemi, stabilność, bezpieczeństwo i wsparcie. Dobrze funkcjonujemy w świecie materialnym, mamy poczucie, że nasz byt jest bezpieczny, a świat wokół obfity. Asany, które w pewnym stopniu harmonizują muladharę to te, które zapewnią nam głębokie połączenie z ziemią, np. dźanu śirszasana, paśćimottanasana, supta virasana, balasana. Istotnymi praktykami dla muladhary są jednak mula-bandha oraz aświni mudra, a także medytacje z przodkami i pochodzeniem Duszy. System praktyki Jogi dla muladhary wymaga robienia asan według klasyfikacji czterech żywiołów, a także pozycji i ruchów istotnych dla treningu Wojowników. Rozpoczęcie praktyki z Kundalini należy zacząć od przypomnienia, że Kunda to naczynie do sprawowania wedyjskich ofiar ogniowych, takich jak Havan/ah, Agnihotra, Hotra, Homa, Jadźńa, a Kundali to akurat diagram horoskopu urodzeniowego, co oznacza znajomość astrologii wedyjskiej. Kun jako rdzeń oznacza wiarę, ufność, zaufanie do Guru. Jak ktoś nie praktykuje wedyjskich ofiar ogniowych, nie praktykuje astrologii (Dźjotisza) wedyjskiej, szczególnie w stylu Sayanam, to na pewno nie praktykuje nic z Kundalini. Z tego powodu, od zawsze w Jodze mamy naukę kultywowania podstawowych rytuałów ogniowych z mantrami oraz naukę tradycyjnej astrologii wedyjskiej zorientowanej na Jogę oraz Tantrę. Zapoznanie z czterema ćwiatkami Horoskopu, Kundali, także rozpoznanie czterech żywiołów czyli podział znaków na cztery żywioły oraz aspektów ćwiartkowych (koniunkcje, kwadratury i opozycje) w astrologii wedyjskiej to akurat doby wstęp dla poziomu muladhara. Podstawowy diagram horoskopu czyli Kundali rysowany jest na kwadracie żywiołu ziemi, w postaci dla Jogi w stylu północno-indyjskim, czego należy się nauczyć.
Mudra Ziemi to Prithvi Mudra. Pojawia się czasem nawet na obrazach przedstawiających Jezusa. Równoważy element ziemi w organizmie, reguluje procesy trawienia, działa korzystnie na skórę, włosy i paznokcie. Na poziomie psychicznym dodaje pewności, daje odporność na stres. Idealna dla osób zapracowanych i wyczerpanych. Może zmniejszyć nadmiar wody w organizmie, a także osuszyć nadmiernie wilgotną i rozlazłą ziemię (ciało) aby nie zaczęła gnić. Siedząc w pozycji do medytacji Jogi łączymy koniuszkami opuszkami palca serdecznego z kciukiem i delikatnie naciskamy. Pozostałe palce są wyprostowane na zewnątrz. Zamykamy obieg wiatru (palec serdeczny) z ziemią (kciuk), co wydala nadmiar wody, ognia i eteru. Nadmiar ognia powoduje bolesne problemy z żołądkiem i dwunastnicą oraz jelitem cienkim, a mudra powinna tutaj od strony energetycznej znacząco pomóc (o ile nie ma już poważnych uszkodzeń wymagających naprawienia przez chirurga). Równowaga ziemi i wiatru należy do bardzo podstawowych aspektów harmonizowania organizmu.
II. Swadhiszthana – Ćakra Sakralna i Podpępkowa
Druga czakra od dołu tułowia znajduje się w podbrzuszu, na wysokości około trzy palce poniżej pępka. Jej symbol to sześciopłatkowy lotos, trzy płatki po lewej i trzy po prawej stronie ciała, żywioł czy element przyrody to woda, a kolor leczniczy - pomarańczowy. Svadhi-shthana to w Sanskrycie „siedziba jaźni”, "siedziba ego" (svah to ego, jaźń, ja). Związana jest z gruczołami płciowymi od strony emocjonalnej, biodrami, a dokładniej stawami biodrowymi i nogami, dolnym brzuchem, narządami płciowymi, rozrodczymi i stawami. Przy zablokowaniach drugiej ćakry mogą pojawić się choroby nerek, pęcherza, wydalania moczu (problemy z sikaniem) i organów płciowych oraz problemy z menstruacją u kobiet. Niedobór bioenergii pranicznej będzie objawiać się ogólnym zesztywnieniem ciała i szczególnie nóg, brakiem radości, odrętwieniem psychicznym i fizycznym, poczuciem winy i wstydu, niskim libido i tłumieniem oraz skrywaniem emocji i uczuć (przyjemne - przykre, wrogie - przyjazne etc). Z kolei nadmiar bioenergii lub brak samokontroli nad emocjami i chuciami prowadzi do pobłażliwości, uzależnienia emocjonalnego, niewierności, seksoholizmu i wszelkiego rodzaju dewiacji seksualnych, zaburzeń tożsamości płci etc. Kiedy ćakra sakralna jest harmonijna potrafimy w naturalny i nieskrępowany sposób odczuwać przyjemność zmysłową i cielesną, jesteśmy otwarci na innych ludzi, czujemy radość z doświadczania życia, szanujemy siebie i innych. Rozumiemy, że wszystko płynie, dlatego pozwalamy rzeczom i ludziom odchodzić bez trzymania ich siłą i podkręcania żalu. Asany wspomagające pracę Svadhishthanam to m. in. badha konasana, upavishtha konasana, ananda balasana, ekapada kapotasana, generalnie wszystkie w których wyginamy się wyraźnie w pozycje łuku. Bandhy i mudry są najważniejsze w praktyce Jogi, kiedy zaczynamy poruszać i harmonizować bioenergię ćakramów, a do drugiej od dołu ćakry mamy rytmiczne wciąganie podbrzusza siedząc w wodzie aż do pępka lub po szyję. Jogiczne rytuały wodnego oczyszczania to vasti (basti) czyli lewatywa oraz płukanie nosa (dźala neti), a także tradycyjne sposoby rytualnej kąpieli lub półkapieli i podobnych ablucji wodnych z odpowiednimi mantrami. Praca ze swadhiszthaną wymaga pracy z dźwiękiem w postaci recytacji i intonacji mantr wedyjskich, wyrobienia sobie nawyków, zarówno zachowywania czystości ciała jak i długiego recytowania mantramów z pełnym zaangażowaniem. Sześć klas jasności gwiazd w skali zwanej magnitudo, a także rozpoznanie sześciu dualizmów z par Znaków Zodiaku oraz sześciu układów czy położeń Rahu i Ketu, także Sześć znaków Pingala (męskich) i sześć Ida (żeńskich) czy podział Znaku na sześć części po pięć stopni, to wiedza odpowiednia dla Swadhiszthanam.
 |
| Waruna Mudra - Strażnik Żywiołu Wody |
Mudra Wody to Varuna Mudra, Strażnika Żywiołu Wody. Świetna przeciwko problemom trawiennym, dolegliwościom wątrobowowym. Reguluje gospodarkę płynami w organizmie i poprawia stan skóry. Mudra w tej wersji zmniejsza też tendencje do odlotów, fantasmagorii i rojeń, pomocna w leczeniu konfabulantów i urojeniowców. Ażeby ją zrobić zginamy mały palec prawej ręki i dotykamy nim kciuka, poczym kciukiem naciskamy na ten mały palec; pozostałe palce prawej ręki pozostają wyprostowane. Lewą dłonią obejmujemy z tyłu prawą, a kciuk lewej dłoni kładziemy na kciuku prawej. W innej wersji obie dłonie leżą na kolanach i są identycznie ułożone, tak jak opisana prawa ręka. Jest to mudra łącząca obieg ziemi (kciuk) i eteru, energii nieba (mały palec), pozwalająca na redukcję nadmiaru wody, ognia i wiatru.
III. Manipura – Ćakra Splotu Słonecznego i Nadbrzusza
Znajduje się w rejonie splotu słonecznego, symbolizuje ją w celach leczniczych kolor żółty i dziesięciopłatkowy lotos (pięć płatków po lewej stronie, pięć po prawej), a jej nazwa oznacza „świetlisty klejnot” lub "gród klejnotów", "gród skarbów". Powiązany z nią żywioł to ogień, a gruczoł wydzielania - trzustka (Splot słoneczny zawiaduje zarówno wątrobą jak i trzustką). Związane z nią części ciała to także żebra, nadnercza, splot słoneczny oraz narząd trawienny czyli żołądek z dwunastnicą. Przy blokadzie trzeciej czakry mogą pojawić się bóle wątroby i żołądka oraz dwunastnicy, wrzody, problemy z trzustką, śledzioną i woreczkiem żółciowym, a także z przeponą. Przy niedoborze energii w manipurze odczuwamy słabość, pasywność, zmęczenie, niską samoocenę i brak motywacji do działania (niechęć do działania i do ludzi). Nadmiar będzie objawiać się chęcią kontroli i dominacji, nadmierną aktywnością, napadami gniewu, zaborczością, zazdrością i pracoholizmem. Harmonia bioenergii trzeciej ćakry to pewność siebie, wewnętrzny spokój, akceptacja siebie i swojego życia, zdrowa samoocena, chęć do działania i lekki optymizm z zachowaniem zdrowego rozsądku. Asany, które troszeczkę wspomagają pracę trzeciej ćakry to trikonasana (trzy równe kąty, trójkąt równoboczny), kumbhakasana, paripurna navasana, purvottanasana, ardha matsyendrasana, pańća-tara-asanam. Najważniejsze są bandhy i mudry jak agnisara, chowanie pępka z wydechem czy uddhiyana bandha i nauli - bez których nie ma Jogi, a już szczególnie Hatha Jogi. Praktyki z Ogniem, takie jak Trataka na płomieniach ognia w ognisku, a chociaż na płomieniu świecy czy lampki oliwnej to absolutna podstawa do pracy z manipura ćakrą. Tradycyjna praktyka Jogi dla trzeciej ćakry od dołu to ceremonie czy rytuały ogniowe jak Agnihotra (Havan/ah). Typowa praktyka to Hrani Joga czyli cały system odżywiania częściej znany jako dieta jogiczna, z produktami opartymi na mleku krowim, w tym ghee oraz wodą jogurtową. W astrologii wedyjskiej mamy podział Zodiaku i Znaków na odcinki po dziesięć stopni znane jako Drekkana, a w astrologii egipskiej i heleńskiej Dekany czy Dekanaty, zatem każdy Znak, Raśi, ma trzy postacie, określone trzema Drekkanami, a razem mamy 36 Dekan odmiennych wpływów. Zdolność odróżniania jasności gwiazd z dokładnością do 1/10 magnitudo to także dobre dla wzroku cwiczenie z grupy manipuram.
Mudra Słońca (Ognia) to Agni Mudra lub Surya Mudra, która reguluje pracę układu trawiennego, znosi niepokój i dodaje wigoru, dodaje sił witalnych. Łączymy delikatnie opuszkami kciuk i mały palec prawej dłoni w okrąg, pozostałe palce pozostawiamy wyprostowane. U lewej dłoni łączymy opuszkami w okrąg kciuk i palec wskazujący; pozostałe palce wyprostowane. W sumie mamy dwie mudry, każdą dłonią robimy inny gest specjalny. Mudra zmniejsza energię Ida (Księżyc i Woda), a zwiększa energię Pingala (Słońce i Ogień).
IV. Anahata, Hrit – Ćakra Serca i Anahata Nadam
Czwartą ćakrę wibrującą dla celów ajurwedyjskich w kolorze zielonym symbolizuje dwunastopłatkowy lotos i żywioł powietrza (pamiętać o symetrii płatków, sześć po lewej, a sześć po prawej). Jej sanskrycka nazwa oznacza „niewydany dźwięk”. Powiązana jest z sercem, splotem kardialnym i gruczołem grasicy oraz klatką piersiową, płucami, trochę z przeponą, żebrami, sercem i układem oddechowym. Zablokowania przepływu bioenergii mogą objawiać się chorobami serca i płuc, astmą i bólami w klatce piersiowej, także zaburzeniami pracy systemu osierdzia i funkcji krążeniowo-płciowych. Przy niedoborze bioenergii odczuwamy izolację, strach przed bliskością i związkiem, poczucie osamotnienia, przeżywamy coś jak odcięcie czy rozstania z innymi. Często pojawia się też nadmierna i błędna ocena siebie jak i innych, w tym błędna ocena wydarzeń, osoba staje się tchórzliwa i lękliwa, pełna obaw i skłonności do ucieczki, wycofania. Nadmiar bioenergii w ćakrze serca charakteryzuje się współzależnością, rozpaczliwym poszukiwaniem miłości i uwagi (szeleszczenie, hałasowanie, spóźnianie, głupawe dyskusje bezsensu, zmyślanie, zmuszanie do zwracania na siebie uwagi), wzmożoną i często niewykonalną chęcią pomocy innym przy jednoczesnym zapominaniu o sobie (często osoba robi coś za innych na ich szkodę, wbrew ich woli). Harmonijna Anahata daje poczucie radości, szczodrości, promienności, spokoju i serdeczności. Człowiek ze zbalansowaną ćakrą serca czuje, czy wszystko z jego miłością jest w porządku, odczuwa też jedność z grupą i tradycją jogiczną, nie izoluje się od grupy praktykujących ani wspólnoty, a tam, gdzie się pojawia wręcz tworzy wspólnotę i potrafi łagodzić spory czy podziały. Jest w nim dużo radości z samego istnienia oraz akceptacja, że wszystko dzieje się dla najwyższego dobra, chociaż często sprawia, żeby się tak działo. Z czasem poprzez sublimację i przedłużanie zmysłu dotyku pojawia się zdolność intuicyjnego wyczuwania, w tym jasnoczucie. Wszelkie asany otwierające klatkę piersiową będą dobrze działały na czwartą czakrę, np. anahatasana, matsyasana, ustrasana, urdhva dhanurasana. Istotniejsze asany są związane z powietrzem i wiatrem, a zatem wszystkie formy latających, zdolnych do lotu ptaków, od ćwiczenia pozycji wzlatującego i siadającego (zlatującego) ptaka. Z klasycznych ćwiczeń mamy praktyki typu Praćchardana oraz podobny w formie Rytuał Ha, a także wymagające dobrej równowagi ćwiczenia na jednej nodze. Z mudr podstawową jest Hit-Mudram, czyli dłonie złączone przed sercem do modlitwy z zachowaniem równych katów pomiędzy dłońmi i przedramionami oraz lewym i prawym przedramieniem w podziale Hrit Mudry wpisanej w koło. Dwanaście płatków sygnalizuje konieczność głębszego zapoznania z dwunastoma Znakami Zodiaku, Raśi, z dwunastoma miesiącami roku, z dwunastoleciem cyklu Jowisza oraz z dwunastoma Aditya Dewami czyli bóstwami aspektami Słońca, Ravi, Surya. Rytuał Surya Namaskaram jest odpowiedni, pod warunkiem praktykowania go wraz z recytacją dwunastu mantramów!
 |
| Waju Mudra - Regulacja Żywiołu Wiatru |
Mudra Wiatru - Vayu Mudra, związana jest z ośrodkiem serca, gdyż żywiołem Anahata Ćakry jest Wiatr, Powietrze. Mudra Wiatru pomaga chorym na reumatyzm i rwę kulszową oraz tym, którym drżą ręce, w tym pomaga w leczeniu pacjentów z chorobą Parkinsona. Mudra zmniejsza objawy chorób powstałych z nadmiaru wiatru, wata, w tym bólu wata i sztywności oraz napięcia wata. Zgięty palec wskazujący dotyka podstawy kciuka, opuszkiem przekazując energię wodną głęboko do ziemi w podstawie kciuka, a kciuk go lekko przytrzymuje, pozostałe palce luźno wyprostowane. Palec wody czyli wskazujący tworzy krąg energetyczny z palcem ziemi czyli kciukiem, jak przy nudrze wiedzy (dźńanam), a pozostałe wypuszczają swoją energię na zewnątrz, co powiduje, że spada poziom wiatru i wspierających go ognia oraz eteru, a choroby związane z nadmiarem żywiołu wiatru łagodnieją.
 |
| Apana Waju Mudra - Wodno-Powietrzna |
Apana Vayu Mudra, czyli mudra ratująca życie odnośnie której wielu twierdzi, że to jeden z najważniejszych i szybko działających układów dłoni. Zaleca się jej zastosowanie przy pierwszych objawach zawału serca. Przynosi ulgę cierpiącym na schorzenia kardiologiczne, gdyż łagodzi dolegliwości odsercowe, uspokaja kołatania oraz migotania serca, niweluje stany lękowe. Dobrze działa przy problemach z ciśnieniem tętniczym i przeciwko chorobie wieńcowej. Robimy ją tak: zgięty palec wskazujący dotyka opuszkiem podstawy kciuka; łączymy też opuszkami kciuk, palec środkowy i serdeczny. Mały palec zostaje wyprostowany. Oczywiście mudrę wykonujemy na obie dłonie, które spoczywają na naszych kolanach w pozycji czyli asanie medytacyjnej (skrzyżnej, klęcznej).
V. Viśuddha – Ćakra Gardła u Podstawy Szyi
Jej nazwa tłumaczona jest jako „oczyszczony” (visuddha) lub "oczyszczanie" (viśuddhi), symbol to szesnastopłatowy lotos (płatki także symetrycznie po osiem po obu stronach ciała), a kolor stosowany dla leczenia kolorami w Ajurwedzie - niebieski (błękitno-niebieski). Żywioł związany z ćakrą gardła czyli "nadczystości" to eter czyli w oryginale Akaśa (Akasza w błędnym spolszczeniu). W ciele eterycznym to centrum energetyczne skorelowane jest z gruczołami tarczycy i przytarczyc oraz ramionami, szyją, tchawicą, górnymi płucami, językiem, jamą ustną, uszami i aparatem głosu. Zablokowania przepływu pranah w piątej ćakrze przejawia się często niedoczynnością lub nadczynnością tarczycy, bólami gardła, zapaleniem płuc i oskrzeli, zapaleniem ucha, przyusznic i ślinianek. W przypadku niedoboru energii w ćakrze gardła wystąpić mogą: nieśmiałość, lęk przed mówieniem i pełnym wyrażaniem siebie oraz poddanie się woli innych czyli osobowość silnie bierno-zależna. Z kolei nadmiar biowitalny prany będzie charakteryzować się gadulstwem, zbyt głośną mową oraz przechwalaniem się i konfabulacjami aby lepiej wypaść w przechwałkach. Zaburzenia w przepływie energii przez piątą ćakrę powodują utratę łączności ze sferą sakrum, z niebiosami, bóstwami nieba, aniołami oraz z samym Bogiem. Zharmonizowane piąte centrum energetyczne powłoki Prana-Śarira powiązane jest ze szczerością, prawdą i spójnością wyrażanych idei czy okoliczności, z dużą wiarygodnością mowy. Pojawia się otwartość i łatwość wyrażania swoich uczuć i myśli oraz gotowość do pokazywania zarówno słabych jak i mocnych stron charakteru. Kiedy ćakra gardła jest zbalansowana potrafimy milczeć i słuchać z otwartym sercem, ale również bez oporów powiedzieć „nie” lub "tak" kiedy zachodzi taka potrzeba. Z czasem pojawiają się wglądy podparte zmysłem słuchu i poprzez zasłuchanie pojawia się jasnosłyszenie. Pozycje ciała z grupy asanam korzystnie wpływające na piątą ćakrę to setu bandha sarvangasana, bhudźangasana, halasana, sasangasana, a także oddech udźdźaji oraz subtelne intonowanie dźwięków i mantr w rytuałach wedyjskich. Najważniejszą z grupy bandha i mudra jest oczywiście Dźalandhara! Potem także Brahma Mudra, która jednak działa na ośrodki zarówno Viśuddha jak i Muladhara. W astrologii wedyjskiej mamy szesnaście zasadniczych podziałów Ekliptyki i Znaków na odcinki, co daje szesnaście różnych specyficznych diagramów Kundali czyli horoskopów. Najbardziej polecany dla Jogi i Tantry jest Kundali w stylu północno-indyjskim, himalajskim, a także Akaśa-Kundali czyli diagram ze stopniami w postaci koła czyli ćakry.
 |
| Śunya Mudra - Niebo i Przestrzeń |
Mudra Nieba i przestrzeni niebiańskiej to Śunya Mudra - bardzo pomocna przeciwko wszelkim dolegliwościom związanym z uszami i słuchem oraz posłuchem. Zginamy palec środkowy aby dotknął środka dłoni i kładziemy na nim kciuk lekko go przytrzymując; pozostałe palce są delikatnie wyprostowane - nie napinamy ich. Zamykamy krąg energii żywiołu ognia (środkowy palec) oraz ziemi (kciuk), a pozostałe czyli woda, wiatr i eter redukujemy puszczając przepływ na zewnątrz, do aury i przestrzeni wokół nas. Eter z wiatrem i wodą łatwo się redukują, zmniejszają.
VI. Adźńa – Ćakra Trzeciego Oka
Ostanie, szóste centrum energetyczne w ciele człowieka powiązane jest dla celów leczniczych z kolorem indygo (niebiesko-fioletowy). Symbolizuje je dwupłatkowy lotos oraz światło wiedzy, a jego nazwa tłumaczona jest jako „dostrzeganie i rozkazywanie”, dosłownie "rozkaz", "nakaz". Gruczoł i części ciała powiązane z szóstym ośrodkiem energetycznym to przysadka mózgowa i szyszynka, a także oczy i czoło, chociaż generalnie, za oczy i wzrok odpowiada manipura ćakra. Przy zablokowaniach przepływu enegii szóstej ćakry mogą pojawić się problemy z głową i wszystkimi zmysłami jakie są odbierane na głowie, z oczami i uszami oraz węchem czy smakiem, a także migreny, rozliczne zaburzenia psychiczne i psychozy oraz demencje. Niedobór energii będzie charakteryzować się zaprzeczaniem, cynizmem, wąskimi horyzontami myślowymi, słabą pamięcią, odrzucaniem tego, co oczywiste i racjonalne oraz zablokowaną kreatywnością, brakiem zdolności do abstrakcyjnego myślenia, przewagą zaburzeń z objawami negatywnymi schizofrenii. Nadmiar natomiast jest wyolbrzymianiem swoich sukcesów lub możliwości, poczuciem wyższości, problemami z koncentracją, a także złudzeniami i halucynacjami, zatem przewagą zaburzeń wytwórczych w schizofrenii. Kiedy ćakra trzeciego oka działa w sposób prawidłowy czujemy głębokie połączenie ze swoją intuicją, za którą zresztą odpowiada ośrodek serca, gdyż wyczuwanie jest wysubtelnieniem zmysłu dotyku i tak jak zmysł relanego dotyku ćwiczymy, tak szkolimy głębiej intuicję. Mamy poczucie wewnętrznej mądrości, jasności i klarowności, pojawia się harmonia między intelektem a intuicją oraz pewnego rodzaju pasywność percepcji – otrzymujemy wglądy w różne rzeczy bez względu na to, czy się o nie staramy – po prostu odpowiedzi przychodzą same, zdarzają się "od niechcenia". Przy harmonijnej ćakrze trzeciego oka w połączeniu ze wszystkimi pozostałymi mogą pojawić się zdolności parapsychiczne i charyzmatyczne, mniejsze siddhi: jasnowidzenie związane z osią czasu, w trzech stopniach czy rodzajach: widzenie tego co się gdzieś dzieje teraz, widzenie tego, co wydarzyło się w przeszłości, a w końcu widzenie tego, co wydarzy się w przyszłości. Solidne siddhi zahaczają o wszechwiedzę oraz manifestacje cudownej Mocy Duchowej. Praca z ćakrą trzeciego oka to m.in. jogiczne ćwiczenia oczu oraz asany takie jak garudasana, wrkszasana, makarasana, bakasana. Typowe istotne praktyki z grupy bandha i mudra to Khećari Mudra jak i Trataka na postaci oraz energii płynącej od Guru, który jest Mędrcem, Mistrzem Mądrości. Otwarte Oko Mądrości widzi w Kundali (Horoskopie) wszystkie za i wszystkie przeciw, wszystkie benefiki i malefiki, wszystkie aspekty pomocne jak i szkodliwe oraz potrafi wyważyć działanie wpływu gwiazd i planet na właściciela(-lkę) Horoskopu czyli Kundali. Życie w harmonii z Kundali to przepływ Kundalini.
 |
| Hakini Mudra - Trzecie Oko - Najlepiej pokazane ułożenie palców i dłoni |
Mudra Trzeciego Oka, Hakini Mudra. Hakini w sanskrycie oznacza "moc zarządzania", "moc i potęgę włądzy", zatem mudra poprawia zarządzanie i władanie swoim ja, emocjami i umysłem. Poprawia pracę umysłu - w tym polepsza pamięć i koncentrację, wzmacnia intuicję i jasnowidzenie, wyostrza instynkt, rozwija twórczą wyobraźnię, budzi i pogłębia zdolności do wizualizacji. Na poziomie fizycznym uśmierza bóle głowy, przeciwmigrenowa, łagodzi dolegliwości związane z chorobami laryngologicznymi, harmonizuje ze sobą obie półkule mózgu. Ażeby ją wykonać trzymamy wyprostowane i roztrzapierzone, ale opuszkami przylegające do siebie palce obu dłoni, skierowane ku górze; otwarta dłoń zatrzymuje się w okolicach nosa (kciuki pod nozdrzami, a wskaziciele przy czole lub kciuki pomiędzy oczyma na nasadzie nosa, a wskaziciele przy linii włosów). W odmianach wszystkie palce są roztrzapierzone, odsunięte od siebie, albo pogupowane, przykładowo tak, że środkowe i serdeczne się stykają, a małe i wskazujące są od nich odsunięte. Wzrok skupiony na czubkach małych palców lub wewnątrz trzeciego oka. Język w czasie oddechu skupiony na pierwszej talavyam, naciska korzenie zębów górnego dziąsła zamykając obieg krążenia energii czyli pranah w jamie ustej. Idealnie jak mudrę Hakini Devi praktykujemy w czasie świtu, przed wschodem Słońca. Ogólnie mudry jako dodatki związane z dłońmi (hasta mudra) do pozycji medytacyjnej takiej jak siad lotosowy albo klęczny praktykujemy przez cykl muhurty (48 minut) lub połowę (24 minuty), ćwierć (12 minut), jedną ósmą (6 minut) albo jedną szesnastą (3 minut) tego cyklu jakim jest wedyjska godzina (48 minut). Doba liczy trzydzieści muhurt (po 48 minut) i sześciedziesiąt Gathikas (po 24 minuty)...
VII. Sahasrara – Ćakra Korony i Atmana
Ostatnie z siedmiu głównych i najwazniejszych dla rozwoju świadomości i przebudzenia duchowego centrum energetyczne symbolizowane jest przez tysiącpłatkowy lotos, dwadzieścia zwojów po pięćdziesiąt płatków w zwoju, a nazwę Sahasrara tłumaczy się często jako „1000 Imion Boga” czyli Sahasra-Naman. Towarzyszy siódmemu ośrodkowi leczniczy kolor fioletowy czasem diamentowy, a jego celem jest wyższa świadomość i jedność z Boskością, owszem połączenie Dźiwah - Duszy w Sercu z Atmanem - Boską Duszą w Górze, ponad człowiekiem, co powoduje powstanie Dźiwatmana, Duszy połączonej z Bogiem (ludzie w większości nie mają osobistego połączenia z Wyższą Jaźnią, Atmanem. Chociaż wielu ludzi, nawet z pewnymi zdolnościami parapsychicznymi posiada połączenie Serca (Dźiwah, Duszy, Świadomości) z niższą jaźnią, ze Swah w Swadhisztanam, i bardzo dobrze dzięki temu funkcjonuje, zwykle nie mają funkcjonalnego połączenia z Boską Jaźnią, ze Sferą Boskiego Ducha z której Dusza w Sercu pochodzi jako cząstka Boga. Istotną częścią praktyki Jogi jest przywrócenie oraz wzmocnienie i rozwinięcie tego połączenia, połączenie Dźiwah z Atmanem, a potem jeszcze Atmana z Paramatmanem i Brahmanem (Absolutem). Gruczołem najpewniej powiązanym z ćakrą korony jest szyszynka, chociaż część badaczy jest zdania, że szyszynka jest pod kontrolą Adźńam, a części ciała przyporządkowane siódmej ćakrze to głowa, mózg i cały system nerwowy, co byłoby podwójną kontrolą, bo robi to także Adźna-ćakram. Sahasrara ma pod kontrolą i ochroną ciała subtelne człowieka, postać eteryczną (prana-maya-mana-kośa), astralną i mentalną (kama-manas, mano-maya-mana-kośa). Kiedy sahasrara ćakra jest zablokowana, a raczej kiedy jest zablokowany przepływ z góry, z lotosu korony do wnętrza ciała, występują bóle szczytowe głowy oraz słaba odporność organizmu, częsty jest pech, silna przypadkowość w życiu, starania bezcelowe. Niedobór energii w ostatnim ośrodku energetycznym charakteryzuje się odłączeniem od świata, trudnościami w uczeniu się, depresją, brakiem poczucia sensu, trudnościami w podjęciu decyzji, niewiarą w Boga i Niebiosa oraz Niebian, a także duchowym cynizmem. Z kolei nadmiar to przesadne niby uduchowienie i odrzucanie sfery mentalnej wraz z materialną oraz skłonność do popadania w nałogi i zboczenia. Odcięci od Atmana szukają psychodelicznych wzmacniaczy ale środki materialne jedynie uzależniają psychicznie i fizycznie nigdy nie dając doświadczeń prawdziwie duchowych, gdyż skierowują w dół do świata ciemności i chaosu zamiast ku górze do świata niebiańskiego i Boga, Absolutu, Brahmana. Harmonia w ostatnim lotosie z siedmiu głównych oraz wszystkich pozostałych centrach energetycznych daje możliwość korzystania z pełnego osobistego potencjału oraz dostrzegania szerszego obrazu rzeczy. Przestaje wtedy istnieć uwikłanie w dualizm, pojawia się uczucie jedności ze wszystkim z doskonałym odróżnianiem dobra od zła, światła od ciemności, tego co śmiertlene od tego co nieśmiertelne (wieczne), a wszelkie ograniczenia przestają istnieć. Śirszasana (śirSAsanam), czyli stanie na głowie będzie korzystnie wpływała na czakrę korony aczkolwiek najbardziej na ćakrę szczytu głowy znana jako Guru Ćakra lub Górne Serce, ale to jest jedna z dodatkowych ćakr centralnie położonych dla Wtajemniczonych w Jogę i Tantrę. Wiedza o uczeniu astrologii wedyjskiej wedle systemu ćakr i liczby płatków jest tylko zasygnalizowana, nie jest tutaj podany dokładnie cały materiał, którego jest oczywiście dużo więcej, a tysiąc płatków lotosu Sahasrara oznacza, że adept Dźjotiszam musi znać biegle wpływ tysiąca gwiazd stałych, z czego pierwszych pięćdziesiąt najjaśniejszych jest skromną podstawą, chociaż często uczy się o 27 nakszatrach i ich 108 padach, ćwiartkach czyli także o 108 gwiazdach stałych, a to całe dwie pięćdziesiątki i jeszcze osiem gwiazd, jak 108 marman ajurwedy...
 |
| Prana Mudra - tylko ułożenie palców dłoni |
Prana Mudra to mudra życia, witalności, energii życia, żywotności, w jednej swojej postaci zwana też Mudrą Miecza lub Rycerza. Wzmacnia energię witalną, poprawia samopoczucie, przywraca wiarę we własne siły oraz z czasem budzi świadomość Boga, Brahmana, Absolutu. Na poziomie fizycznym doskonale wpływa na wzrok, zatem działa także na trzeci lotos. Ażeby ją zrobić, trzeba połączyć opuszki małego palca, serdecznego i kciuka; reszta jest swobodnie wyprostowana. To kolejny układ dłoni, który możemy zobaczyć czasem na wizerunkach z Jezusem, a mudry z taką postacią wskazują dobitnie, że postać ta ćwiczyła Jogę za swojego życia. Podania o tym, że Jezus podróżował po Indii i Tybecie przez kilka lat swej młodości nie są przesadzone, musiał mieć wiele okazji aby uczyć się Jogi, a tradycja Krija Jogi mocno rozwinięta od początku III wieku e.ch., wspomina nawet, że Jezus Chrystus został w Indii Mistrzem Jogi. Mudra Prany w odniesieniu do Sahasrary wykonywana jest w formie rytuału czyli kriya, a istotna faza, to ręce ponad linią szczytu głowy, tworzą tak jakby łuk skierowany ku górze, zaś dłonie czynią gest Prana Mudram pozostając wnętrzen ku górze a palcami wyprostowanymi na boki.
PODSUMOWANIE: Choć korzyści wynikające z rozwinięcia wysoko położonych ćakramów wydają się kuszące, pracę nad swoim duchowym rozwojem należy zwykle zacząć od ćakry podstawy, czasem od ośrodka serca, przepracowując odpowiednie sfery w życiu i związane z nimi zachowania oraz emocje. Z solidnym fundamentem w postaci oczyszczonych i harmonijnych ćakr pięciu żywiołów, od podstawy do gardła, łatwiej i bezpieczniej będzie wyruszyć na spotkanie ze sobą w konfrontacji z pozostałymi ćakrami, szczególnie, najpierw pracuje się z sześcioma ćakrami w ciele, a potem dopiero z sahasrarą, w ramach Dźotiszam, to zapoznanie z tysiącem gwiazd na niebie.
Śri Śri Himalaya Swami
LINKI:
O Ćakrach i Mudrach dowiesz się więcej kiedy rozpoczniesz praktykę Laja Jogi:
lub
Podejmując solidną praktykę tradycyjnej Radźa Jogi (wraz z astrologią):
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz